BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı; gerçek ve tüzel kişilerin bilgi edinme hakkını kullanmalarına ilişkin 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun uygulanmasına dair esas ve usulleri düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik; merkezi idare kapsamındaki kamu idareleri ve bunların bağlı, ilgili veya ilişkili kurum ve kuruluşlarının, köyler hariç olmak üzere mahalli idareler ve bunların bağlı, ilgili veya ilişkili kuruluşlarının, sosyal güvenlik kurumlarının, üniversitelerin, kamu iktisadi teşebbüslerinin, döner sermayeli kuruluşların, kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurul, üst kurul, kurum, enstitü, teşebbüs, teşekkül, fon ve sair adlarla kurulmuş olan tüm kamu kurum ve kuruluşlarının (İMKB ve T.C. Merkez Bankası dahil) ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının faaliyetlerinde uygulanır.
Hukuki dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik, 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun 31 inci maddesi uyarınca hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
a) Kurum ve/veya kuruluş: Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde geçen ve kapsama dahil olan bilgi edinme başvurusu yapılacak tüm makam ve mercileri,
b) Başvuru sahibi: 4982 sayılı Kanun ve bu Yönetmelik kapsamında bilgi edinme hakkını kullanarak kurum ve kuruluşlara başvuran gerçek ve tüzel kişileri,
c) Bilgi: Kurum ve kuruluşların sahip oldukları kayıtlarda yer alan 4982 sayılı Kanun kapsamındaki her türlü veriyi,
d) Belge: Kurum ve kuruluşların sahip oldukları 4982 sayılı Kanun kapsamındaki yazılı, basılı veya çoğaltılmış dosya, evrak, kitap, dergi, broşür, etüt, mektup, program, talimat, kroki, plan, film, fotoğraf, teyp ve video kaseti, harita, elektronik ortamda kaydedilen her türlü bilgi, haber ve veri taşıyıcılarını,
e) Bilgi veya belgeye erişim: İstenen bilgi veya belgenin niteliğine göre, kurum ve kuruluşlarca, başvuru sahibine söz konusu bilgi veya belgenin bir kopyasının verilmesini, kopya verilmesinin mümkün olmadığı hallerde, başvuru sahibinin bilgi veya belgenin aslını inceleyerek not almasına veya içeriğini görmesine veya işitmesine izin verilmesini,
f) Kurul: Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulunu,
g) Kanun: 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bilgi Edinme Hakkı, Bilgi Verme Yükümlülüğü ve Bilgi Verme Usulü
Bilgi edinme hakkı
Madde 5- Herkes, 4982 sayılı Kanun ve bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usuller çerçevesinde bilgi edinme hakkına sahiptir.
Türkiye’de ikamet eden yabancılar ile Türkiye’de faaliyette bulunan yabancı tüzel kişiler, isteyecekleri bilgi kendileriyle veya faaliyet alanlarıyla ilgili olmak kaydıyla ve karşılıklılık ilkesi çerçevesinde, 4982 sayılı Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerinden yararlanırlar. Bu kapsamda yapılacak başvuruların Türkçe olarak yazılması esastır. Karşılıklılık ilkesini ispat yükümlülüğü başvuru sahibine aittir. Bu amaçla başvuru sahibi başvuruda bulunurken, bu hakkın ülkesindeki Türk vatandaşları tarafından da kullanılabileceğini gösteren hukuki belgeleri sunmakla yükümlüdür.
Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülükleri saklıdır.
Bilgi verme yükümlülüğü kapsamında alınacak tedbirler
Madde 6- Kurum ve kuruluşlar, 4982 sayılı Kanunda yer alan istisnalar dışındaki her türlü bilgi veya belgeyi, Kanunda ve bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre başvuranların yararlanmasına sunmak ve bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere gerekli idari ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdürler.
Kurum ve kuruluşlar, ellerinde mevcut olan ve bilgi edinme başvurusuna konu olabilecek tüm bilgi veya belgeleri, bilgi edinme hakkının kullanımını kolaylaştıracak şekilde tasnif ederler. Bu amaçla kurum ve kuruluşların belge kayıt, dosyalama ve arşiv düzeninde gerekli idari ve teknik tedbirler kurum yöneticilerince alınır ve ihtiyaç duyulan mevzuat değişiklikleri yapılır.
Bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi ve kurum ve kuruluşlar üzerindeki bilgi edinme başvurularından kaynaklanan iş yükünün en aza indirilebilmesi amacıyla kurum ve kuruluşlar;
a) Görev ve hizmet alanlarına giren konularda sahip oldukları bilgi veya belgelerin konularını, türlerini, hangi birimde mevcut olduğunu, gizlilik derecesi bulunup bulunmadığını ihtiva eden kurum bilgi-belge tasnif listelerini,
b) Görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki temel nitelikli karar ve işlemlerini, mal ve hizmet alımlarını, satımlarını, projelerini ve yıllık faaliyet raporlarını,
c) Görev ve hizmet alanlarına giren konulardaki kanun, tüzük, yönetmelik, Bakanlar Kurulu kararı veya diğer ikincil idari düzenlemelerin neler olduğunu, yayımlanmışsa hangi tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlandığını, elektronik ortamda görev ve hizmet alanlarıyla ilgili mevzuatın değişiklikleri işlenmiş halini,
bilgi iletişim teknolojilerini kullanmak suretiyle kamuoyunun bilgisine sunarlar. Ancak, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları bu fıkranın (b) ve (c) bentleri hükmünden muaftır.
Kesinleşen faaliyet ve denetim raporları uygun vasıtalarla kamuoyunun incelemesine açık hale getirilir. Mahalli idarelerde bu raporlar meclislerinin ilk toplantısında üyelerin bilgisine de sunulur.
Kurum ve kuruluşlar, 4982 sayılı Kanun ve bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi ve kurum ve kuruluşlar üzerindeki bilgi edinme başvurularından kaynaklanan iş yükünün en aza indirilebilmesi amacıyla kurumsal internet sayfalarını bu madde hükümlerine göre yeniden şekillendirirler. Kapsam dahilindeki kurum ve kuruluşlardan ana hizmet, danışma, denetim veya yardımcı birimleri bulunanlar, bu bilgileri tek tek birimler bazında, aynı kurumsal internet sayfası üzerinden, zorunlu hallerde kurumsal internet sayfasından link verilmek suretiyle birime ait internet sayfası üzerinden kamuoyunun bilgisine sunarlar.
Kurum ve kuruluşlar, görev ve hizmet alanlarına giren konularda sahip oldukları bilgi veya belgelerin konularını, türlerini, hangi birimde mevcut olduğunu, gizlilik derecesi bulunup bulunmadığını ihtiva eden kurum bilgi-belge tasnif listelerini EK-1’de yer alan forma uygun olarak düzenlerler. Kurum bilgi-belge tasnif listeleri, kurum ve kuruluşların basın ve halkla ilişkiler müşavirliklerinde oluşturulacak bilgi edinme birimlerinde bulundurulur ve bunlardan yeterli sayıda nüsha başvuru sahiplerinin istifadesine sunulur. Kurum bilgi-belge tasnif listelerinin bir örneği de kurum ve kuruluşların kurumsal internet sayfalarından kamuoyunun bilgisine sunulur.
Bilgi edinme hakkının, elektronik ortamda kullanımını kolaylaştırmak maksadıyla, EK-2 ve EK-3’te yer alan başvuru formları ile kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimlerinin elektronik posta yoluyla başvuru kabul edecek elektronik posta adresleri, kurum ve kuruluşların kurumsal internet sayfalarında yayımlanır. Bu başvuru formları ayrıca, başvuru sahiplerinin istifadesi amacıyla bilgi edinme birimlerinde sürekli bulundurulur.
İhtiyari olarak yayımlanabilecek bilgi veya belgeler
Madde 7- Kurum ve kuruluşlar, bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi ve bilgi edinme başvurularından kaynaklanan iş yükünün en aza indirilebilmesi amacıyla, aşağıdaki türden bilgi veya belgeleri kurumsal internet sayfaları üzerinden kamuoyunun bilgisine sunabilirler.
a) Kurum ve kuruluşların organizasyon yapısı, görevleri, bütçesi ve giderleri hakkındaki bilgi veya belgeler, b) Personel sayısı ve statüleri hakkındaki bilgiler,
c) Verdiği hizmetlere ilişkin bilgiler,
d) Karar alma, hizmet sunma ve politika oluşturma yöntemlerine ilişkin bilgiler,
e) Kamuyu etkileyen kararlar, politikalar, alınış gerekçeleri, bunlar hakkında idare tarafından yapılan yorumlar, değerlendirmeler ve bu kararların alınmasına dayanak teşkil eden temel bilgiler ve veriler,
f) Kayıt, dosyalama ve arşiv düzeninin tanıtımına ilişkin bilgiler,
g) Şikayet ve başvuruların yapılma usulü ve verileceği merci veya yetkili kişi hakkında bilgiler,
h) Araştırmacılara yönelik hazırlanmış istatistiki veriler, araştırma raporları, makaleler ve diğer belgeler.
Bilgi edinme birimlerinin oluşturulması
Madde 8- Kurum ve kuruluşların basın ve halkla ilişkiler müşavirliklerinde, bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi ve bilgi veya belgelere erişimin zamanında sağlanabilmesi amacıyla bilgi edinme birimleri oluşturulur.
Bünyesinde basın ve halkla ilişkiler müşavirliği veya bu müşavirliğe benzer görevler ifa eden birim bulunmayan kurum ve kuruluşlar, bilgi edinme hakkının etkin olarak kullanılabilmesi ve bilgi veya belgelere erişimin zamanında sağlanabilmesi amacıyla, kurum ve kuruluş içinde mevcut bir danışma birimi bünyesinde bilgi edinme birimleri oluştururlar veya doğrudan kurum yöneticisine bağlı bilgi edinme yetkilisi tayin ederler. Valilik ve kaymakamlıklarda, doğrudan vali veya kaymakama bağlı olarak faaliyette bulunmak üzere bilgi edinme yetkilisi görevlendirilir.
Bilgi edinme birimlerinde, yeterli sayıda personel görevlendirilir. Bu birimlerin, vatandaşların bilgi edinme başvurusu yapabilmelerini kolaylaştıracak fiziksel mekana ve teknik donanıma sahip olması esastır.
Bu birimlerde görevli personel, bilgi edinme hakkını kullanacak kişilere istekleri halinde, başvurunun nasıl yapılacağı, talep edilen bilgi veya belgenin kurum ve kuruluşun hangi biriminde bulunabileceği ve başvuru sonrasındaki işlemler konusunda bilgi verir, açıklama yapar, gerekli yardımı sağlar ve bilgi edinme başvurularıyla ilgili işlemleri yapar.
Bilgi edinme başvurusunda bulunan kişilerin, kurum ve kuruluşların ellerinde hangi konularda ve ne türden bilgi veya belgeler bulunduğu konusunda bilgilenmelerini sağlamak amacıyla, 6 ncı madde uyarınca kurum ve kuruluşlarca hazırlanacak kurum bilgi-belge tasnif listeleri, bilgi edinme birimlerinde bulundurulur ve bunlardan yeterli sayıda nüsha başvuru sahiplerinin istifadesine sunulur.
Kurum ve kuruluşların teşkilat yapısına, görev ve hizmet alanlarına ilişkin bilgiler, tanıtma veya eğitim amaçlı broşürler ve yayınlar, yıllık faaliyet raporları ile bütçe ve harcamalarına ilişkin raporlar bilgi edinme birimlerinde bulundurulabilir. Kişiler bu tür tanıtıcı yayınlardan istifade edebilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilgi Edinme Başvurusu
Başvuru usulü
Madde 9- Gerçek kişiler tarafından yapılacak bilgi edinme başvurusu; başvuru sahibinin adı ve soyadı, imzası, oturma yeri veya iş adresini içeren dilekçeyle, istenen bilgi veya belgenin bulunduğu kurum veya kuruluş bünyesindeki bilgi edinme birimlerine yapılır.
Tüzel kişiler tarafından yapılacak bilgi edinme başvurusu; tüzel kişinin unvanı ve adresi ile yetkili kişinin imzasını ve yetki belgesini içeren dilekçeyle, istenen bilgi veya belgenin bulunduğu kurum veya kuruluş bünyesindeki bilgi edinme birimlerine yapılır. Yetki belgesi, noter veya ticaret sicil memurluğunca tasdik edilmiş olarak sunulur.
Bakanlıklar, bağlı kuruluşlar ile diğer kurum ve kuruluşların taşra teşkilatında bulunan bilgi veya belgelere ilişkin başvurular, vali veya kaymakama bağlı olarak faaliyette bulunan bilgi edinme yetkililerine yapılır. Valilik ve kaymakamlıklarda bulunan bilgi edinme yetkilileri, merkezi idareyi ilgilendiren konularda kendilerine yapılan başvuruları ilgili bakanlıklara gönderir ve durumu ilgiliye yazılı olarak bildirir.
Dilekçede, istenen bilgi veya belgeler açıkça ve ayrıntılı olarak belirtilir. İstenen bilgi veya belgeye erişimin kısa sürede sağlanabilmesi amacıyla, dilekçede istenen bilgi veya belgenin konusu, varsa tarihi, sayısı ve kurum veya kuruluşun hangi biriminden istendiği ve ihtiyaç duyulan diğer hususlar belirtilir.
Başvuru dilekçesinde, başvurunun Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında yapıldığına dair bir ibare bulunur.
Başvuru dilekçelerinin veya başvuru formlarının, daktiloyla doldurulması veya bilgisayar çıktısı olması şartı aranmaz. Ancak başvuru dilekçeleri veya formları okunaklı ve anlaşılır bir şekilde yazılır veya doldurulur.
Başvuru dilekçeleri posta yoluyla da, kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimlerine gönderilebilir. Bu takdirde, başvuru dilekçesinin kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimlerine ulaştığı tarih, başvuru tarihidir.
Başvuru dilekçeleri faks yoluyla da, kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimlerine gönderilebilir. Ancak faks yoluyla yapılacak başvurularda ayrıca, gerçek kişiler ile tüzel kişiliği temsile yetkili kişilerin T.C. kimlik numaraları belirtilir. Faks yoluyla iletilen dilekçelerde, dilekçe sahibi kendisine faks yoluyla cevap verilmesini isterse, dilekçesinde cevap verilecek faks numarasını ayrıca belirtir. Kurum ve kuruluşlar, faks yoluyla yapılan başvurulara, faks yoluyla veya elektronik ortamda cevap verebileceği gibi, istenen bilgi veya belgenin niteliğine göre yazıyla da cevap verebilir. İstenen bilgi veya belgenin bu biçimlerle verilmesinin mümkün olmadığı hallerde, söz konusu bilgi veya belgenin yerinde incelenebilmesi, not alınabilmesi, dinlenebilmesi, görülebilmesi veya izlenebilmesi mümkündür. Faks yoluyla gelen başvuru dilekçesinin kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimlerine ulaştığı tarih, başvuru tarihidir.
Başvuru üzerine istenen bilgi veya belgeye erişimin kısa sürede sağlanabilmesi ve bilgi edinme taleplerinin kolaylıkla işleme konulabilmesi amacıyla, başvuru sahipleri bilgi edinme başvurusuna dair dilekçelerini verirken, gerçek kişiler için EK-2’de, tüzel kişiler için EK-3’te yer alan formlardan isterlerse yararlanabilirler. Ancak, elektronik posta yoluyla başvuru yapacak gerçek veya tüzel kişilerin EK-2 veya EK-3’te yer alan formları doldurmaları zorunludur.
Elektronik ortamda yapılacak başvurular
Madde 10- Bilgi edinme başvurusu, kişinin kimliğinin ve imzasının veya yazının kimden neşet ettiğinin tespitine yarayacak başka bilgilerin yasal olarak belirlenebilir olması kaydıyla elektronik ortamda veya diğer iletişim araçlarıyla da yapılabilir.
Elektronik posta yoluyla başvurular, başvuru sahibinin adı ve soyadı, oturma yeri veya iş adresine ilave olarak kimlik doğrulama amacıyla kullanılacak T.C. kimlik numarası belirtilmek suretiyle, istenen bilgi veya belgenin bulunduğu kurum veya kuruluş bünyesindeki bilgi edinme biriminin elektronik posta adresine yapılır. Elektronik posta yoluyla gerçek kişiler tarafından yapılacak başvurular, EK-2’de yer alan form doldurulmak suretiyle yapılır.
Tüzel kişiler tarafından elektronik posta yoluyla yapılacak başvurular, tüzel kişinin unvanı ve adresi ile yetkili kişinin T.C. kimlik numarası belirtilmek suretiyle ve yetki belgesiyle birlikte, istenen bilgi veya belgenin bulunduğu kurum veya kuruluş bünyesindeki bilgi edinme biriminin elektronik posta adresine yapılır. Elektronik posta yoluyla tüzel kişiler tarafından yapılacak başvurular, EK-3’te yer alan form doldurulmak suretiyle yapılır. Yetki belgesi uygun elektronik araçlarla elektronik ortama aktarılarak gönderilir.
Gerçek veya tüzel kişiler tarafından, 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince elektronik imza kullanılarak gönderilen başvurularda, T.C. kimlik numarası ayrıca aranmaz.
Elektronik posta yoluyla yapılacak başvurularda, başvuru formunun kurum veya kuruluşun bilgi edinme biriminin elektronik posta adresine ulaştığı tarih, başvuru tarihidir.
Elektronik posta yoluyla yapılacak başvurular için, kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimleri, bu amaçla kurumsal bir elektronik posta adresi oluştururlar ve kurumsal internet sayfalarında yayımlarlar.
Kurum ve kuruluşlar elektronik ortamda yapılan başvuruya elektronik ortamda cevap verebileceği gibi, istenen bilgi veya belgenin niteliğine göre yazıyla da cevap verebilir. İstenen bilgi veya belgenin bu biçimlerle verilmesinin mümkün olmadığı hallerde, söz konusu bilgi veya belgenin yerinde incelenebilmesi, not alınabilmesi, dinlenebilmesi, görülebilmesi veya izlenebilmesi mümkündür.
Özürlü vatandaşlarca yapılacak başvurular
Madde 11- Yazının neşet ettiği kimsenin tespitine yarayacak başka bilgilerin bulunması halinde, özürlü vatandaşlar bakımından bu bilgiler, imza yerine geçmek üzere kullanılır.
İstenecek bilgi veya belgelerin niteliği
Madde 12- Bilgi edinme başvurusu, başvurulan kurum ve kuruluşların ellerinde bulunan veya görevleri gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin olmalıdır. Kurum ve kuruluşların ellerinde/kayıtlarında bulunan bir veya birden çok bilgi veya belge içerisinde bulunan bilgi veya belgeler için de bilgi edinme başvurusu yapılabilir.
Ancak, dilekçeyle istenen bilgi veya belgelerin kurum ve kuruluş kayıtlarında olup olmadığının araştırılması veya istenen bilgi veya belgelere erişim sağlanması işleminin, kurum veya kuruluşun günlük çalışmalarını aksatmaması ve kuruma makul olmayan bir yük getirmemesi esastır.
Kurum ve kuruluşlar, ellerinde bulunan veya görevleri gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da analiz neticesinde oluşturulabilecek türden bir bilgi veya belge için yapılacak başvurulara olumsuz cevap verebilirler.
İstenen bilgi veya belge, birden fazla idari veya siyasi makamın kararı ile tekemmül edecek mahiyette olup, değerlendirilmesi veya işlemi devam etmekte ise, kurum ve kuruluşlar istenen bilgi veya belge için yapılacak başvurulara olumsuz cevap verebilirler. Ancak, istenen bilgi veya belgenin hangi aşamada bulunduğu başvuru sahibine bildirilir.
Belli bir tarihte açıklanacağı, duyurulacağı önceden belirtilmiş olup, zamanından önce açıklanması halinde kamu yararını zedeleyecek, kişisel menfaat temin edilebilecek şekilde kullanılabilecek bilgi veya belgeler, önceden belirtilen tarihten daha evvel açıklanamaz, erişim sağlanamaz.
Mevcut olmayan bilgi veya belgelerin istenmesi
Madde 13- Kurum ve kuruluşlar ellerinde/kayıtlarında bulunan bilgi veya belgeleri vermekle yükümlü olup, kayıt ve dosyalarında bulunmayan ve ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme, derleme ya da analiz neticesinde oluşturulabilecek türden başvurulara olumsuz cevap verirler.
Kurum ve kuruluşların, ellerinde/kayıtlarında mevcut olmayan, ancak yakın gelecekte oluşturulma ihtimali bulunan bilgi veya belgelerle ilişkin başvurulara da cevap verme yükümlülüğü yoktur.
Başvuru konusu bilgi veya belgenin imha edildiğinin veya kaybedildiğinin anlaşılması durumunda, başvuru sahibine bilgi verilir.
Yayımlanmış veya kamuya açıklanmış bilgi veya belgeler
Madde 14- Kurum ve kuruluşlarca yayımlanmış veya yayın, broşür, ilan ve benzeri yollarla kamuya açıklanmış bilgi veya belgeler, bilgi edinme başvurularına konu olamaz.
Kurum ve kuruluşlarca elektronik ortamda yayımlanmış ve kamunun erişimine açık bilgi veya belgeler de bilgi edinme başvurularına konu olamaz.
Ancak, yayımlanmış veya kamuya açıklanmış bilgi veya belgelerin ne şekilde, ne zaman ve nerede yayımlandığı veya açıklandığı başvurana bildirilir.
Başvuruların kabulü, değerlendirilmesi ve işleme konulması
Madde 15- Başvuru dilekçeleri veya formları, kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimleri tarafından kabul edilir. Bilgi edinme birimleri, başvuru dilekçeleri veya formlarının 9 uncu maddede belirtilen şekilde verilip verilmediğinin kontrolünü yaptıktan hemen sonra bunların kayıtlarını yapar ve tarih ile sayı verir, ayrıca hazır bulunmaları koşuluyla başvuru sahiplerine alındı makbuzu verirler. Alındı makbuzunda, başvuru kaydının tarih ve sayısı belirtilir.
Başvuru dilekçeleri veya formlarının, kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimlerince alındığı tarih, başvuru tarihidir.
Kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimleri dışındaki herhangi bir birimine ulaşan başvuru dilekçeleri veya formlar, işleme konulmadan derhal bilgi edinme birimlerine gönderilir.
9 uncu maddede belirtilen unsurları içermeyen başvuru dilekçeleri veya formları işleme konulmaz.
10 uncu maddede belirtilen unsurları içermeyen, elektronik posta yoluyla gönderilmiş başvuru dilekçeleri veya formları işleme konulmaz.
Gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu, sonradan anlaşılan başvuru sahiplerinin dilekçeleri veya formları bu durumun anlaşıldığı tarihte hiç yapılmamış sayılır.
Elektronik posta yoluyla yapılan bilgi edinme başvurularında, başvuru sahibi gerçek veya tüzel kişilerin verdiği T.C. kimlik numarası, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün internet sayfasından, başvuru sahibi tarafından verilen ad ve soyadın doğru olup olmadığı amacıyla sorgulanır. Gerçeğe aykırı ad ve soyadla yapılan başvurular işleme konulmaz.
Başvuru dilekçesi veya formu kaydedildikten sonra, en geç 2 işgünü içerisinde kurum veya kuruluşun ilgili ana hizmet, danışma, denetim, yardımcı veya diğer birim/birimlerine gönderilir. Bu yazıda; başvurunun hangi birim tarafından cevaplanacağı ve istenen bilgi veya belgeye erişim sağlanması halinde, başvuru sahibine hangi tarihe kadar cevap verilmesi gerektiği belirtilir. Bu tür yazıların hızlı bir şekilde ilgili birimlere iletilmesini teminen, gerekli yetki devri işlemleri ilgili mevzuata uygun olarak yapılır.
Elektronik posta yoluyla gelen başvuruların bilgisayar çıktısı alınır, alınan çıktı kurum veya kuruluşun ilgili birimlerine gönderilir ve ayrıca istenen bilgi veya belgeye erişim sağlanması halinde, başvuru sahibine hangi tarihe kadar cevap verilmesi gerektiği belirtilir.
Kurum ve kuruluşlar bünyesindeki bilgi edinme birimleri, 4982 sayılı Kanun ve bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre kurum ve kuruluşların ilgili diğer birimleriyle koordinasyon içinde görev ifa ederler.
Başvuru sahiplerine yardım
Madde 16- Bilgi edinme birimlerinde görevli personel, bilgi edinme başvurusunda bulunan kişilere yol göstermekle, Kanun kapsamında sahip oldukları hakları kullanabilmeleri için yardımcı olmakla yükümlüdürler. Bu amaçla görevli personel, dilekçe veya formlardaki şekil eksikliklerini, başvuru sahiplerine başvuru anında belirtir ve nasıl giderileceği konusunda yol gösterir.
İstenen bilgi veya belgelerin belirsizliği
Madde 17- Başvuru dilekçesi veya formuyla istenen bilgi veya belgeler, yeterince açık ve anlaşılır değilse, kurum ve kuruluşlar başvurunun hangi nedenlerle yeterince açık ve anlaşılır olmadığını başvuru sahibine bildirebilir ve ek bilgiler sunmasını isteyebilir.
Bu takdirde 21 inci maddedeki 15 günlük süre kesilir.
Başvuru dilekçelerinin diğer kurum ve kuruluşlara yönlendirilmesi
Madde 18- İstenen bilgi veya belge, başvurulan kurum ve kuruluştan başka bir yerde bulunuyorsa, başvuru dilekçesi bu kurum ve kuruluşun bilgi edinme birimine gönderilir ve durum ilgiliye yazılı olarak bildirilir. Elektronik postayla yapılan başvuru ile istenen bilgi veya belge, başvurulan kurum ve kuruluştan başka bir yerde bulunuyorsa, başvuru formu bu kurum ve kuruluşun bilgi edinme birimine gönderilir ve durum ilgiliye elektronik postayla veya yazılı olarak bildirilir.
Bu şekilde yönlendirilen başvuru, alındığı tarihte bu kurum ve kuruluşa yapılmış ilk başvuru sayılır ve önceki başvuru hiç yapılmamış sayılır.
Kendisine bilgi edinme başvurusunda bulunulan kurum ve kuruluş, talep edilen bilgi veya belge kendisinde bulunmakla birlikte, istenen bilgi veya belgenin başka bir veya birden fazla kurum ve kuruluştan neşet ettiğini veya görev alanına girdiğini tespit etmesi halinde, bilgi veya belgeye erişim sağlamadan önce, söz konusu kurum ve kuruluşlardan uygun görüş alır. Bu takdirde bilgi veya belgeye erişim 30 iş günü içinde sağlanır. Bu durumda, sürenin uzatılması ve bunun gerekçesi başvuru sahibine yazılı olarak ve 15 iş günlük sürenin bitiminden önce bildirilir.
Uygun görüş sorulan kurum ve kuruluşa, görüş bildirmesi için 5 iş gününden az süre verilemez. Uygun görüş sorulan kurum ve kuruluş yetkilileri, ilgiliye süresinde cevap verilmesi konusunda, kendisine başvuru yapılan kurum ve kuruluş yetkilileriyle aynı hukuki sorumluluğu paylaşır.
Başvuru içeriğinin birden fazla kurum ve kuruluşu ilgilendirmesi durumunda, kendisine başvuru yapılan kurum ve kuruluş, diğer kurum ve kuruluşlardan istenen bilgi veya belgenin kendisinde bulunmayan kısmıyla ilgili olarak ilgili kurum ve kuruluşlardan bilgi veya belge talebinde bulunabilir. Bu takdirde bilgi veya belgeye erişim 30 iş günü içinde sağlanır. Bu durumda, sürenin uzatılması ve bunun gerekçesi başvuru sahibine yazılı olarak ve 15 iş günlük sürenin bitiminden önce bildirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Bilgi veya Belgelere Erişim
Başvuruların cevaplandırılması
Madde 19- Bilgi edinme birimlerince iletilen başvurularla ilgili cevaplar, kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimlerince başvuruya cevap vereceği belirtilen birimi tarafından cevaplandırılır.
Başvuruya cevap verecek birimin, istenen bilgi veya belgeyi kurum ve kuruluş içindeki başka bir birimden sağlaması, başvuru ile ilgili olarak bir başka kurum ve kuruluşun görüşünü almasının gerekmesi veya başvuru içeriğinin birden fazla kurum ve kuruluşu ilgilendirmesi durumlarında, 18 inci maddede belirtilen hükümler uygulanır.
Kurum ve kuruluşlar, bilgi edinme başvurularıyla ilgili cevaplarını yazılı olarak veya elektronik ortamda başvuru sahibine bildirirler. Ancak, başvuru sahibine elektronik posta yoluyla verilecek cevaplar, kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimleri aracılığıyla gönderilir. Bu şekilde gönderilen cevaplar, resmi belge hükmündedir. Bu kapsamdaki bir başvuruya hazırlanan cevap, ilgili birim tarafından bilgi edinme birimlerine yazılı olarak ve ayrıca elektronik ortamda gönderilir.
Başvurunun cevaplandığı tarih, kurum veya kuruluşun cevap yazısı üzerindeki tarihtir.
Bilgi edinme başvuruları hakkında gerekli inceleme ve araştırma, başvuruya cevap verecek birim tarafından yapılır ve olumlu görülen veya reddedilen tüm başvurular, 21 inci maddede belirtilen 15 veya 30 iş günlük süreler içinde cevaplandırılır.
Olumlu veya olumsuz tüm başvurular cevaplandırılırken, başvuru sahibine gönderilecek yazının bir sureti, yazının ekleri hariç olmak üzere ayrıca bilgi edinme birimlerine gönderilir.
Başvurunun reddedilmesi halinde bu kararın gerekçesi ve buna karşı kurum veya kuruluşa ve yargıya yapılabilecek başvuru yolları ve süreleri belirtilir.
Kamu görevlilerinin ihmali veya kusurlu davranışları nedeniyle belirtilen süreler içinde başvurunun cevaplandırılmaması, kurum ve kuruluşların cevap verme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Daha önce cevaplandığı halde aynı kişiler tarafından yeniden yapılan tekrar mahiyetindeki başvurular, yeniden cevaplanmazlar.
Bilgi veya belgelere erişim usulü
Madde 20- Kurum ve kuruluşlar, başvuru sahibine istenen belgenin onaylı bir kopyasını verirler. Elektronik ortamdaki bilgi veya belgeler, elektronik posta, veri kopyalamaya yarayan diskler ve diğer araçlarla başvuru sahibine verilebilir.
Bilgi veya belgenin niteliği gereği kopyasının verilmesinin mümkün olmadığı veya kopya çıkarılmasının aslına zarar vereceği hallerde, kurum ve kuruluşlar ilgilinin;
a) Yazılı veya basılı belgeler için, söz konusu belgenin aslını incelemesi ve not alabilmesini,
b) Ses kaydı şeklindeki bilgi veya belgelerde bunları dinleyebilmesini,
c) Görüntü kaydı şeklindeki bilgi veya belgelerde bunları izleyebilmesini,
sağlarlar.
Bu amaçla, erişimin nasıl, ne zaman ve nerede sağlanacağı ile gerekli görülen diğer hususlar, başvuru sahibine erişim süresi içinde bildirilir. Bu şekilde erişim sağlanırken, bilgi veya belgenin değiştirilmesi, imhası, çalınması veya diğer riskler değerlendirilerek, başvuru sahibine en az bir görevli nezaret eder ve gerekli diğer tedbirler alınır.
Bilgi veya belgenin yukarıda belirtilenlerden farklı bir şekilde elde edilmesi mümkün ise, belgeye zarar vermemek koşuluyla bu olanak sağlanır.
Bilgi veya belgeye erişim süreleri
Madde 21- Kurum ve kuruluşlar, başvuru üzerine istenen bilgi veya belgeye erişimi 15 iş günü içinde sağlarlar.
Ancak istenen bilgi veya belgenin, başvurulan kurum ve kuruluş içindeki başka bir birimden sağlanması; başvuru ile ilgili olarak bir başka kurum ve kuruluşun görüşünün alınmasının gerekmesi veya başvuru içeriğinin birden fazla kurum ve kuruluşu ilgilendirmesi durumlarında bilgi veya belgeye erişim 30 iş günü içinde sağlanır. Bu durumda, sürenin uzatılması ve bunun gerekçesi başvuru sahibine yazılı olarak ve 15 iş günlük sürenin bitiminden önce bildirilir.
Ancak, bilgi edinme birimleri tarafından kurum veya kuruluşun ilgili ana hizmet, danışma, denetim, yardımcı veya diğer birim/birimlerine gönderilen başvurular, kurum ve kuruluş içindeki başka bir birimden bilgi veya belge sağlandığı şeklinde anlaşılamaz.
Gizli bilgileri ayırarak bilgi veya belge verme
Madde 22- İstenen bilgi veya belgelerde, gizlilik dereceli veya açıklanması yasaklanan bilgiler ile açıklanabilir nitelikte olanlar birlikte bulunuyor ve bunlar birbirlerinden ayrılabiliyorsa, söz konusu bilgi veya belge, gizlilik dereceli veya açıklanması yasaklanan bilgiler çıkarıldıktan sonra başvuranın bilgisine sunulur. Ayırma gerekçesi başvurana yazılı olarak bildirilir.
Başvuru ücretleri
Madde 23- Kurum ve kuruluşlar, erişimine olanak sağladıkları bilgi veya belgeler için başvuru sahibinden, bilgi veya belgelere erişimin gerektirdiği inceleme, araştırma, kopyalama, postalama ve diğer maliyet unsurları ile orantılı ölçüde ücret tahsil edebilir. Kurum ve kuruluşlar bu amaçla bilgiye erişim ücretleri tarifesi hazırlar ve Kurulun olumlu görüşünü müteakip yürürlüğe koyarlar. Bu tarifelerde belirlenen ücretler her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanununda düzenlenen yeniden değerleme oranına göre artırılır. Ancak erişimine olanak sağlanan bilgi veya belgelerin ilk 10 sayfalarının kopyaları için, postalama maliyeti dahil herhangi bir ücret alınmaz. Kurum ve kuruluşlar elektronik posta yoluyla erişimine olanak sağladıkları bilgi veya belgeler için de, erişimin gerektirdiği inceleme, araştırma ve diğer maliyet unsurlarıyla orantılı ölçüde ücret tahsil edebilir.
Yazılı belge şeklinde kopyası verilmesi mümkün olmayan diğer bilgi veya belgelerden kurum ve kuruluşlarca erişimine olanak sağlananların ücretlendirilmesine dair esaslar, aynı tarifede düzenlenir.
Kurum ve kuruluşlar erişimini sağlayacakları bilgi veya belgelerin, erişim maliyeti tutarı ve ödemenin hangi hesaba yatırılması gerektiği hakkında başvuru sahibini, başvuru tarihinden itibaren 15 gün içinde bilgilendirirler. Ancak, istenen bilgi veya belgenin, başvurulan kurum ve kuruluş içindeki başka bir birimden sağlanması; başvuru ile ilgili olarak bir başka kurum ve kuruluşun görüşünün alınmasının gerekmesi veya başvuru içeriğinin birden fazla kurum ve kuruluşu ilgilendirmesi durumlarında, kurum ve kuruluşlar erişim maliyeti tutarı ve ödemenin hangi hesaba yatırılması gerektiği hakkında başvuru sahibini, başvuru tarihinden itibaren 30 gün içinde bilgilendirirler.
Bilgi veya belgelere erişim için gereken maliyet tutarının kurum ve kuruluş tarafından başvuru sahibine bildirilmesiyle, 15 veya 30 iş günlük süreler kesilir. Bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 15 iş günü içinde, başvuru sahibi ödemeyi gerçekleştirdiğini ibraz eden banka belgesini sunmadığı takdirde, talebinden vazgeçmiş sayılır.
Kamu kurum ve kuruluşlarının, erişimine olanak sağladıkları bilgi veya belgeler için başvuru sahiplerinden talep edecekleri ücretlerin yatırılması için T.C. Ziraat Bankası Ankara Merkez Şubesinde bir hesap açılır. Hesapta toplanan ücretler, ilgili kamu kurum veya kuruluşunun bütçesine özel ödenek olarak aktarılmak üzere bütçeye gelir olarak kaydedilir.
Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, erişimine olanak sağladıkları bilgi veya belgeler için başvuru sahiplerinden talep edecekleri ücretlerin yatırılması için T.C. Ziraat Bankası Ankara Merkez Şubesinde ayrı bir hesap açılır. Bu hesapta toplanan paralar ilgili meslek kuruluşları bütçelerine aktarılır.
Kurum ve kuruluşlara yapılan ve kopyası 10 sayfayı geçen bilgi edinme başvurularının hangilerinden ücret tahsil edilmeyeceği, kamu yararı gözetilerek Kurul kararı ile düzenlenir.
Eğitim
Madde 24- Kurum ve kuruluşlar, Kanunun ve bu Yönetmeliğin uygulanması konusunda personeline gerekli eğitimi sağlarlar ve bu amaçla eğitim programları düzenlerler.
Kanunda istisna sayılan bilgi veya belgelere ilişkin talepler
Madde 25- Bilgi edinme hakkının sınırları olarak Kanunda düzenlenen konularda yapılan bilgi edinme başvuruları reddedilir ve ret kararı yazı ile başvuru sahibine bildirilir. Ret kararında, Kanunun hangi maddesine dayanılarak ret kararının verildiği belirtilir ve ayrıca Kanunun istisna hükmünün başvuru talebine nasıl uygulandığı kısaca açıklanır.
26/10/1994 tarihli ve 4045 sayılı Kanun uyarınca yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucu derlenen ve bilgi edinme hakkına konu olabilecek nitelikteki bilgi veya belgeler hakkındaki başvurular, söz konusu araştırma ve soruşturmanın yapılmasını talep eden kurum veya kuruluşun bilgi edinme birimine yapılır.
İtiraz usulü
Madde 26- Bilgi edinme istemi Kanunun 16 ve 17 nci maddelerinde öngörülen sebeplerle reddedilen başvuru sahibi, yargı yoluna başvurmadan önce kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde Bilgi Edinme Değerlendirme Kuruluna itiraz edebilir. İtiraz yazılı olarak yapılır. Kurul, bu konudaki kararını 30 iş günü içinde verir.
21 inci maddede belirtilen süreler içinde, kurum ve kuruluşlar tarafından başvuru sahibine olumlu veya olumsuz herhangi bir cevap verilmemesi halinde, başvuru sahibinin isteği 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10 uncu maddesi uyarınca başvurunun yapıldığı tarihten başlayarak 60 günün geçmesiyle reddedilmiş sayılır. Bu durumda, başvuru sahibi 2577 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde belirlenen 60 günlük dava açma süresi içinde konusuna göre Danıştaya, idare mahkemelerine veya vergi mahkemelerine dava açabilir.
Bu maddenin ikinci fıkrası gereğince bilgi edinme istemi Kanunun 16 ve 17 nci maddelerinde öngörülen sebeplerle reddedilmiş sayılan başvuru sahibi, yargı yoluna başvurmadan önce dava açma süresinin başladığı tarihten itibaren 15 gün içinde Bilgi Edinme Değerlendirme Kuruluna itiraz edebilir. İtiraz yazılı olarak yapılır. Kurul, bu konudaki kararını 30 iş günü içinde verir.
Kurula itiraz, başvuru sahibinin idari yargıya başvurma süresini durdurur.
Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu kararları
Madde 27- 4982 sayılı Kanun uyarınca kurulan Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu; bilgi edinme başvurusuyla ilgili yapılacak itirazlar üzerine, Kanunun 16 ve 17 nci maddelerinde öngörülen sebeplere dayanılarak verilen kararları inceler ve kurum ve kuruluşlar için bilgi edinme hakkının kullanılmasına ilişkin olarak kararlar verir.
Kurulca yapılan inceleme ve araştırma sonucunda, Kanunun 16 ve 17 nci maddelerinde öngörülen sebeplere dayanılarak kurum ve kuruluşlarca verilen red kararlarının dayanağı olan bilgi veya belgelerin; Devlet sırlarına ilişkin mevzuat çerçevesinde Devlet sırrı olmasını gerektirmediği, ülkenin ekonomik çıkarlarına zarar vermeyeceği veya haksız rekabet ve kazanca sebep olmayacağı yönünde Kurulca karar verilebilir.
Başvuru sahipleri ile kurum ve kuruluşlar arasında Kanunun 16 ve 17 nci maddeleri kapsamına giren bilgi veya belgelere erişimden kaynaklanan sorunlar, Kurul tarafından verilecek kararlarla çözümlenir. Kurul tarafından verilecek kararlara, kurum ve kuruluşlarca uyulur.
Kurul, bilgi edinme hakkının kullanılmasına ve hangi ölçütler esas alınarak bilgi veya belgelere gizlilik derecesi verileceğine ilişkin hususları Kurul kararı şeklinde düzenlemeye yetkilidir. Bu kararlar Resmi Gazete’de yayımlanır.
Kurul tarafından istenen bilgi veya belgeler
Madde 28- Bilgi edinme istemi Kanunun 16 ve 17 nci maddelerinde öngörülen sebeplerle reddedilen başvuru sahiplerinin Kurula itirazı üzerine, Kurul başvurunun yapıldığı kurum veya kuruluştan her türlü bilgi veya belgeyi isteyebilir. Kurum ve kuruluşlar, Kurulun istediği her türlü bilgi veya belgeyi 15 iş günü içinde vermekle yükümlüdürler.
İtiraz üzerine Kurul ayrıca, başvuru sahibi ve kurum veya kuruluşların, itiraz konusuyla ilgili yazılı veya şifahi görüşlerine başvurabilir, konuyla ilgili uzmanların görüşünü alabilir ve gerekli gördüğü diğer incelemelerde bulunabilir.
Kurula gönderilen bilgi veya belgeler ile Kurul tarafından edinilen görüş, değerlendirme ve incelemelerden gizlilik derecesi bulunanların korunmasında ve saklanmasında gizlilik ilkesine uyulur. Kurul başkan ve üyeleri ile bu bilgileri derleyen ve değerlendiren tüm personel bu yasağa uymakla yükümlüdür. Bu yükümlülük, Kurul başkan ve üyeleri ile diğer personelin görevlerinden ayrılmalarından sonra da devam eder.
Kurul başkan ve üyelerinin sorumlulukları
Madde 29- Kurul başkan ve üyeleri;
a) Görevlerini, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına, kanunlarına ve evrensel hukuk kurallarına bağlı olarak yürütürler.
b) Görevlerini yerine getirirken dil, din, ırk, cinsiyet ve uyrukluk ayrımı yapamazlar.
c) Siyasi partilere üye olamazlar; görevlerini yerine getirirken herhangi bir siyasi partinin veya siyasi görüşün, kişinin, şirketin, derneğin, vakfın ve her nevi özel teşebbüsün yararını veya zararını hedef alan davranışlarda bulunamazlar.
d) Düşünce ve kanaatlerinin oluşmasında ve uygulanmasında toplumun yararları ile ekonominin gereklerini bağdaştırmayı esas tutarlar. Kararlarını başkalarına bağlı kalmadan, başkalarının yönlendirmesinden etkilenmeden hukuka ve vicdani kanaatlerine göre alır ve uygularlar.
e) Meslek haysiyetinin ve görevlerinin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içi ve dışındaki davranışlarıyla gösterirler.
f) Görevleri dolayısıyla öğrendikleri sırlar ile ilgililere ve üçüncü kişilere ilişkin gizli kalması gereken bilgileri yetkili merciler dışında hiçbir kurum, kuruluş veya kişiye açıklayamazlar; kendilerinin yararına veya üçüncü kişilerin yararına veya zararına kullanamazlar. Bu zorunluluk görevden ayrıldıktan sonra da devam eder.
Kurul başkanı, Kurulu temsil eder ve Kurulca yerine getirilmesi gereken görevleri; mevzuat hükümlerine, Kurulun amaç ve politikalarına uygun olarak düzenler ve yürütür.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Bilgi Edinme Hakkının Sınırları
Yargı denetimi dışında kalan işlemler
Madde 30- Yargı denetimi dışında kalan idari işlemlerden kişinin çalışma hayatını ve mesleki onurunu etkileyecek nitelikte olanlar, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamına dahildir. Bu şekilde sağlanan bilgi edinme hakkı işlemin yargı denetimine açılması sonucunu doğurmaz.
Devlet sırrına ilişkin bilgi veya belgeler
Madde 31- Açıklanması halinde Devletin emniyetine, dış ilişkilerine, milli savunmasına ve milli güvenliğine açıkça zarar verecek ve niteliği itibarıyla Devlet Sırları Kanununa göre Devlet sırrı olan gizlilik dereceli bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır.
Ülkenin ekonomik çıkarlarına ilişkin bilgi veya belgeler
Madde 32- Açıklanması ya da zamanından önce açıklanması halinde, ülkenin ekonomik çıkarlarına zarar verecek veya haksız rekabet ve kazanca sebep olacak bilgi veya belgeler, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
İstihbarata ilişkin bilgi veya belgeler
Madde 33- Sivil ve askeri istihbarat birimlerinin görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi veya belgeler, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
Ancak, bu bilgi ve belgeler kişilerin çalışma hayatını ve meslek onurunu etkileyecek nitelikte ise, istihbarata ilişkin bilgi ve belgeler aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde bilgi edinme hakkına konu olurlar:
a) Bilgi edinme başvuruları bizzat ilgilisi veya konuya ilişkin düzenlenen özel vekaletname ile yetkilendirilmiş olmak koşulu ile vekili tarafından yapılır.
b) Sivil ve askeri istihbarat birimlerinin görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi veya belgelerden, sadece kişilerin çalışma hayatını ve meslek onurunu etkileyici nitelikte olan ve ilgilisi hakkında bir işleme dayanak teşkil etmek üzere işlenmiş veya değerlendirilmiş bilgi veya belgeler bilgi edinme hakkı kapsamında değerlendirilir. İstihbarat birimlerininin kayıtlarında bulunan ancak herhangi bir işleme tabi tutulmayan ve/veya diğer kurum ve kuruluşlara verilmeyen istihbari bilgiler, bilgi edinme hakkı kapsamında değerlendirilmez.
c) Kurum veya kuruluşların işlemlerine dayanak teşkil etmek üzere, istihbarat birimlerinden talep edilen ve istihbarat birimlerince değerlendirilmek suretiyle kurum veya kuruluşların istifadesine sunulan istihbari bilgi veya belgelere ilişkin bilgi edinme hakkı kapsamındaki başvurular, söz konusu araştırma veya soruşturmanın yapılmasını talep eden kurum veya kuruluşun bilgi edinme birimine yapılır ve başvuruya erişim bu kurum veya kuruluşça sağlanır. Ancak bilgi edinme hakkına konu istihbari nitelikli bilgi veya belgelerin hangi istihbarat birimine ait olduğu ilgililere bildirilmez.
İdari soruşturmaya ilişkin bilgi veya belgeler
Madde 34- Kurum ve kuruluşların yetkili birimlerince yürütülen idari soruşturmalarla ilgili olup, açıklanması veya zamanından önce açıklanması halinde;
a) Kişilerin özel hayatına açıkça haksız müdahale sonucunu doğuracak,
b) Kişilerin veya soruşturmayı yürüten görevlilerin hayatını ya da güvenliğini tehlikeye sokacak,
c) Soruşturmanın güvenliğini tehlikeye düşürecek,
d) Gizli kalması gereken bilgi kaynağının açığa çıkmasına neden olacak veya soruşturma ile ilgili benzeri bilgi ve bilgi kaynaklarının temin edilmesini güçleştirecek,
Bilgi veya belgeler, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
Adli soruşturma ve kovuşturmaya ilişkin bilgi veya belgeler
Madde 35- Açıklanması veya zamanından önce açıklanması halinde;
a) Suç işlenmesine yol açacak,
b) Suçların önlenmesi ve soruşturulması ya da suçluların kanuni yollarla yakalanıp kovuşturulmasını tehlikeye düşürecek,
c) Yargılama görevinin gereğince yerine getirilmesini engelleyecek,
d) Hakkında dava açılmış bir kişinin adil yargılanma hakkını ihlal edecek,
Nitelikteki bilgi veya belgeler, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
4/4/1929 tarihli ve 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, 18/6/1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu ve diğer özel kanun hükümleri saklıdır.
Özel hayatın gizliliği
Madde 36- Kişinin izin verdiği haller saklı kalmak üzere, özel hayatın gizliliği kapsamında, açıklanması halinde kişinin sağlık bilgileri ile özel ve aile hayatına, şeref ve haysiyetine, mesleki ve ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır.
Kamu yararının gerektirdiği hallerde, kurum ve kuruluşların kayıtlarında bulunan kişisel bilgi veya belgeler, kurum ve kuruluşlar tarafından, ilgili kişiye en az yedi gün önceden haber verilerek yazılı rızası alınmak koşuluyla açıklanabilir.
Bilgi edinme başvurusuna konu olan bilgi veya belgelerde, özel hayatın gizliliği kapsamında, açıklanması halinde kişinin sağlık bilgileri ile özel ve aile hayatına, şeref ve haysiyetine, mesleki ve ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgi veya belgelerin bulunması halinde de ikinci fıkra hükmü uygulanır.
Haberleşmenin gizliliği
Madde 37- Haberleşmenin gizliliği esasını ihlal edecek bilgi veya belgeler, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
Ticari sır
Madde 38- Kanunlarda ticari sır olarak nitelenen bilgi veya belgeler ile, kurum ve kuruluşlar tarafından gerçek veya tüzel kişilerden gizli kalması kaydıyla sağlanan ticari ve mali bilgiler, Kanun ve bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
Fikir ve sanat eserleri
Madde 39- Fikir ve sanat eserlerine ilişkin olarak yapılacak bilgi edinme başvuruları hakkında ilgili kanun hükümleri uygulanır.
Kurum içi düzenlemeler
Madde 40- Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendi personeli ile kurum içi uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkındaki bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkının kapsamı dışındadır. Ancak, söz konusu düzenlemeden etkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır.
Kurum içi görüş, bilgi notu ve tavsiyeler
Madde 41- Kurum ve kuruluşların faaliyetlerini yürütmek üzere, elde ettikleri görüş, bilgi notu, teklif ve tavsiye niteliğindeki bilgi veya belgeler, kurum ve kuruluş tarafından aksi kararlaştırılmadıkça bilgi edinme hakkı kapsamındadır.
Bilimsel, kültürel, istatistik, teknik, tıbbi, mali, hukuki ve benzeri uzmanlık alanlarında yasal olarak görüş verme yükümlülüğü bulunan kişi, birim ya da kurumların görüşleri, kurum ve kuruluşların alacakları kararlara esas teşkil etmesi kaydıyla bilgi edinme istemlerine açıktır.
Tavsiye ve mütalaa talepleri
Madde 42- Tavsiye ve mütalaa talepleri Kanun ve bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
Gizliliği kaldırılan bilgi veya belgeler
Madde 43- İlgili mevzuat uyarınca gizlilik derecesi kaldırılan bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkının sınırları olarak Kanunda düzenlenen istisnalar kapsamına girmediği takdirde bilgi edinme başvurularına açık hale gelir.
Arşiv malzemesi ve arşivlik malzemeler
Madde 44- Başvuru sahiplerinin, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğünde mevcut arşiv malzemesi ve arşivlik malzemeden yararlanması, yükümlülükleri, arşiv malzemesinin örneklerinin verilmesi hususunda, Bakanlar Kurulunca tespit edilen hükümler ve 16/5/1988 tarihli ve 19816 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Devlet Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Kişisel verilerin korunması
Madde 45- Kişisel verilerin korunması hakkında ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Ceza hükümleri
Madde 46- Kanunun ve bu Yönetmeliğin uygulanmasında ihmali, kusuru veya kastı bulunan memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında, işledikleri fiillerin genel hükümler çerçevesinde ceza kovuşturması gerektirmesi hususu saklı kalmak kaydıyla, tabi oldukları mevzuatta yer alan disiplin cezaları uygulanır.
Kanunda ve bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde erişilen bilgi ve belgeler ticari amaçla çoğaltılamaz ve kullanılamaz. Erişimi sağlayan kurum ve kuruştan izin alınmaksızın, erişilen bilgi veya belgeler hiçbir şekilde basılı veya elektronik ortamda (internet üzerinden dahil) kullanılamaz, yayınlanamaz. Bu madde hükmüne aykırı olarak erişilen bilgi veya belgeleri ticari amaçla çoğaltanlar, kullananlar veya yayınlayanlar hakkında Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.
Denetim
Madde 47- Bilgi edinme hakkının kullanımı kapsamındaki başvurulara ilişkin uygulamalar, kurum ve kuruluş yöneticilerince mevzuat dahilinde denetlenir ve denetimler sonucu belirtilen kurallara uymadığı saptanan kamu görevlileri hakkında genel hükümlere göre disiplin ve ceza işlemleri uygulanır.
Rapor düzenlenmesi
Madde 48- Kurum ve kuruluşlar, bir önceki yıla ait olmak üzere;
a) Kendilerine yapılan bilgi edinme başvurularının sayısını,
b) Olumlu cevaplanarak bilgi veya belgelere erişim sağlanan başvuru sayısını,
c) Reddedilen başvuru sayısı ve bunların dağılımını gösterir istatistik bilgileri,
d) Gizli ya da sır niteliğindeki bilgiler çıkarılarak ya da bu nitelikteki bilgiler ayrılarak bilgi veya belgelere erişim sağlanan başvuru sayısını,
e) Başvurunun reddedilmesi üzerine itiraz edilen başvuru sayısı ile bunların sonuçlarını,
gösterir bir rapor hazırlayarak, bu raporları her yıl Şubat ayının sonuna kadar Bilgi Edinme Değerlendirme Kuruluna gönderirler. Bu raporlar, bilgi edinme birimlerinin koordinasyonunda hazırlanır. Bağlı, ilgili ve ilişkili kamu kurum ve kuruluşları raporlarını bağlı, ilgili ya da ilişkili oldukları bakanlık vasıtasıyla iletirler. Kurul, hazırlayacağı genel raporu, söz konusu kurum ve kuruluşların raporları ile birlikte her yıl Nisan ayının sonuna kadar Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderir. Bu raporlar takip eden iki ay içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca kamuoyuna açıklanır.
Oluşabilecek tereddütlerin giderilmesi
Madde 49- Kanunun ve bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasında oluşabilecek tereddütleri gidermeye Kurul yetkilidir.
Geçici Madde 1- Kurum ve kuruluşlar, bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 15 gün içinde, basın ve halkla ilişkiler müşavirliklerinde, 8 inci madde hükümlerine uygun olarak bilgi edinme birimlerini oluştururlar.
Geçici Madde 2- Kurum ve kuruluşlar, bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 2 ay içinde, ellerinde mevcut olan ve bilgi edinme başvurusuna konu olabilecek tüm bilgi veya belgeleri, bilgi edinme hakkının kullanımını kolaylaştıracak şekilde tasnif ederler. Tasnif işlemleri yapılmadan önce, konuyla ilgili personele bilgi edinme hakkı konusunda gerekli eğitim verilir.
Geçici Madde 3- Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihte kurumsal internet sayfası bulunmayan kurum ve kuruluşlar, bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 1 ay içinde kurumsal internet sayfalarını oluştururlar.
Geçici Madde 4- Kurum ve kuruluşların bilgi edinme birimleri, bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 15 gün içinde, elektronik posta yoluyla başvuru kabul edecek elektronik posta adreslerini oluşturarak kurumsal internet sayfalarından kamuoyunun bilgisine sunarlar.
Yürürlük
Madde 50- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 51- Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
EK-1
KURUM BİLGİ-BELGE TASNİF LİSTESİ
BİLGİ VEYA BELGENİN KONUSU
BİLGİ VEYA BELGENİN TÜRÜ
HANGİ BİRİMDE BULUNDUĞU
GİZLİLİK DERECESİ BULUNUP BULUNMADIĞI
AÇIKLAMALAR
EK-2
BİLGİ EDİNME BAŞVURUSU FORMU
(Gerçek Kişiler İçin)
Başvuru sahibinin adı ve soyadı:
Oturma yeri veya iş adresi:
Elektronik posta adresi: (Elektronik ortamda yapılacak başvurular için doldurulması zorunludur.)
Türkiye Cumhuriyeti Kimlik No: (Elektronik ortamda yapılacak başvurular için doldurulması zorunludur.)
İmzası:
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu gereğince istediğim bilgi veya belgeler aşağıda belirtilmiştir.
Gereğini arz ederim.
EK-3
BİLGİ EDİNME BAŞVURUSU FORMU
(Tüzel Kişiler İçin)
Tüzel kişinin unvanı:
Tüzel kişinin adresi:
Yetkili kişinin Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası: (Elektronik ortamda yapılacak başvurular için doldurulması zorunludur.)
Yetkili kişinin elektronik posta adresi: (Elektronik ortamda yapılacak başvurular için doldurulması zorunludur.)
Yetkili kişinin imzası:
Not: Yetki belgem ekte sunulmaktadır.
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu gereğince istediğim bilgi veya belgeler aşağıda belirtilmiştir.
Gereğini arz ederim.