Taraf, Gerekçeyi soran vatandaşa ilginç bilgi edinme cevabı, 08.12.2008
Adalet Bakanlığı yargılama izni verilen 47 kişi için ne gerekçe gösterildiğini soran bir kişiye cevap verdi: Bilgi Edinme Hakkı Yasası’nın 27. maddesine göre bu tür tavsiye ve mütalaa taleplerini karşılamamız yasa kapsamının dışındadır. Bilgilerinize
Adalet Bakanlığı, 301. madde değişikliğinden sonra yargılama izni verdiği 47 davayla ilgili bilgi vermekten kaçındı. Bakanlık verdiği yargılama izinlerinin gerekçesini açıklamamak için Bilgi Edinme Yasası’na sığındı.
Türk Ceza Kanunu’nun düşünce açıklamayı cezalandıran ünlü 301. maddesinde yapılan değişiklikle yargılama Adalet Bakanlığı’nın iznine bağlanmıştı. Türkiye kamuoyu ve başta AB olmak üzere uluslar arası kuruluşlardan gelen talepler üzerine yapılan bu değişiklikten sonra yargılama ve soruşturmalar durmuştu. Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, mahkemeler ve savcılıklardan gelen talepleri değerlendirip 47 davanın sürmesine izin vermişti.
Gerekçeyi öğrenemediler
Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu’nun 60. toplantısında Eşbaşkan Joost Langendijk başta üyeler dava açılmasına ve yargılamanın sürmesine izin verilmesinin gerekçelerini anlamakta zorluk çektiklerini söylerken, Türkiye’den bir vatandaş da verilen izinlerin gerekçesini merak etti. Vatandaş, Bilgi Edinme Yasası’na dayanarak bakanlığa izin verilen davalar ve soruşturmalarla ilgili bakanlıktan bilgi istedi ve izinlerin gerekçesini sordu. Vatandaş, yargılama izni verilen gazeteci-yazar Temel Demirer ile ilgili gelişmeleri gazetelerden öğrendiğini anımsattı ve ekledi: “İzin verilen davaların dava dosya numaralarını ve eğer bir izin gerekçesi varsa bu gerekçelerin metinlerini edinme istemimi saygılarınıza sunarım.”
Bakanlık yasaya sığındı
Başvuruyu kısa sürede sonuçlandıran Bakanlık, izin gerekçelerini gizlemeyi tercih etti ve bunun için de yasaya sığındı. Talebin bilgi edinme hakkı kapsamında olmadığını savunan bakanlık, talebin, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 27. maddesindeki “Tavsiye ve mütalaa talepleri bu kanun kapsamının dışındadır” ifadesi uyarınca reddedildiğini bildirdi.
Bilgi edinme hakkı
AB müktesebatı kapsamında devletin karar süreçlerini ve icraatlarını şeffaflaştırmak amacıyla getirilen ‘Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’, vatandaşların kamu kurum ve kuruluşlarının bilgilerine ulaşabilmesini sağlanmak amacıyla 2004’te yürürlüğe girmişti. Kanun’un 27. maddesindeki “Tavsiye ve mütalaa talepleri bu Kanun kapsamı dışındadır” hükmü ise geniş bir yorum alanına işaret ettiği için, bilgi edinme başvurularının pek çoğu bu madde nedeniyle reddediliyor.