BilgiEdinmeHakki.Org Raporu: Türkiye’de Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun Bakanlıklar Tarafından Uygulanması – Sürüm 1.5
http://www.bilgiedinmehakki.org/doc/tr_uygulama_rapor_upd2.pdf
Dr. Yaman AKDENIZ tarafından yazılmış ve 28 Eylül 2004 tarihinde yayınlanmış olan Türkiye’de Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun Bakanlıklar Tarafından Uygulanması raporunun 14 Ekim 2004 tarihinde yeni bir sürümü yayınlanmıştır. Bu sürümde İçişleri Bakanlığı’ndan gelen cevap göz önünde bulundurularaktan rapor güncellenmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan gelen cevaplar kısmi olarak rapora eklenmiştir. Bu Bakanlıklara gönderilen yazılı cevaplar raporun bu sürümüne eklenmiştir. Bu Bakanlıklardan ayrıntılı bilgi verilmesini beklemeye devam ediyoruz.
Halen Sağlık Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan hiç bir cevap verilmemiştir.
BilgiEdinmeHakki.Org’un yaptığı bu araştırma ve incelemeden ortaya çıkanları şu şekilde özetlemek mümkün:
-
Bilgi Edinme Hakkı Kanunu yaklaşık 6 ay önce yürürlüğe girmiştir.
-
Bütün Bakanlıklar, Bilgi Edinme Birimlerini oluşturmuş ve internet üzerinden başvuru kabul etmeye başlamıştır.
-
Bakanlıkların web sitelerinde belli bir standart olmadığı gözlenmiştir. Hala iletişim bilgileri, kanun ve yönetmelik hakkında eksik bilgi veren Bakanlıklar mevcuttur.
-
Vatandaşlar bilgi edinme haklarından yararlanmaya başlamış, ve Bakanlıklara yüzlerce başvuruda bulunmuşlardır.
-
En çok başvuru bugüne kadar verilen bilgilere göre Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’na yapılmıştır (7265 başvuru).
-
Adalet Bakanlığı, ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, yapılan başvurulara aynı gün içinde detaylı yanıt vermiş, ve bu verilen yanıtlara ilaveten sorulan soruları da 24 saat içinde yanıtlamışlardır.
-
Bilgi Edinme Birimlerinin oluşturulmasına rağmen iki Bakanlık (Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı) başvuru yapılmasına rağmen sorulan sorulara yanıt vermemiştir.
-
Milli Savunma Bakanlığı, Bayındırlık ve Iskan Bakanlığı, ve İçişleri Bakanlığı istenilen bilgileri ancak ikinci bir itiraz sonrası vermiştir ve ilk yanıtlarında bu bilgileri vermekten kaçınmışlardır. Fakat üç Bakanlık da istenilen bütün bilgileri ikinci yanıt mektuplarında vermişlerdir.
-
İki defa başvuru yapılmasına rağmen cevap vermeyen Milli Eğitim Bakanlığı, bu raporla ilgili Basın’da çıkan yazıları takiben BilgiEdinmeHakki.Org ile temasa geçip istemiş olduğumuz bazı bilgileri vermiştir. Bu Bakanlık’tan daha detaylı bilgi istenmiştir ve halen cevap beklenmektedir.
-
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bu raporla ilgili Basın’da çıkan yazıları takiben BilgiEdinmeHakki.Org ile temasa geçip istemiş olduğumuz bazı bilgileri vermiştir. Bu Bakanlık’tan daha detaylı bilgi istenmiştir ve halen cevap beklenmektedir.
-
Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu ve bu Kurul ile iletişim konusunda hiç bir Bakanlık açık bilgi vermemektedir ve bilgi edinme hakkı başvuruları yapıldıktan sonra sorulduğunda da bu raporda BEDK hakkında verilmiş olan iletişim bilgilerini tam olarak vermemiştir.
Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun kısa geçmişi ve Bakanlıklar tarafından uygulamaya konulmasından bugüne kadar ortaya çıkan tablo yukarıda da görüldüğü gibi “karışık”.
Uygulamada önemli problemler olduğu bu araştırmada açıkça ortaya çıkmıştır. Yanıt vermemekte direnen Bakanlıklar:
Sağlık Bakanlığı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
bu hakkın kullanılmasına yardımcı olmada “sınıfta kalmıştır”!